دسته: مقالات

افزایش غلظت بنزن درهوای آلوده خطر ابتلا به سرطان خون را افزایش می‌دهد

یک متخصص طب کار: افزایش غلظت بنزن درهوای آلوده خطرابتلا به سرطان خون را افزایش می‌دهد آزبست ناشی از ترمز اتومبیل‌ها، باعث ایجاد سرطان ریه می‌شود

سرویس : اجتماعی – سلامت

یک متخصص طب کار خاطرنشان کرد: آلودگی هوا در شهرهای بزرگ از جمله تهران باعث ایجاد خطرات بسیاری برای شهروندان می‌شود به طوری که به عقیده متخصصان تنها در شهر تهران به علت غلظت چند برابری استانداردهای بین‌المللی بنزن در هوا، ریسک ابتلا به انواع بیماری‌ها از جمله سرطان‌های خونی به‌ دلیل وجود این آلاینده افزایش یافته است.

دکتر سوسن صالح‌پور در گفت وگو با خبرنگار بهداشت و درمان ایسنا واحد علوم پزشکی ایران، با اشاره به این که آلودگی هوا یک خطر عمده محیطی برای سلامت انسان بوده و تخمین زده می‌شود که سالیانه دو میلیون مورد مرگ و میر پیش از موعد بر اثر آلودگی هوا در دنیا اتفاق بیفتد؛ گفت: تفاوت در ترکیب آلاینده‌ها، دوز و زمان مواجهه می‌تواند اثرات متفاوتی بر روی سلامت انسان‌ها اعمال کند.

وی ادامه داد: اثرات آلودگی هوا بر سلامت طیف وسیعی از عوارض را از تهوع و تحریک مخاط گرفته تا سرطان‌ها و اختلالات رشد و نمو در کودکان را شامل می‌شود که در یک دسته‌بندی کلی می‌توان عوارض را به دو دسته عوارض حاد و مزمن تقسیم کرد

دکتر صالح پور در ادامه افزود: عوارض حاد معمولاً به‌علت فاصله کوتاه بین زمان مواجهه و زمان بروز عوارض، سریع‌تر شناسایی شده و توجه عموم را بیشتر به خود جلب می‌کنند، در حالی که عوارض درازمدت که گاه شدیدتر و یا مانند سرطان‌ها غیرقابل جبران هستند، کمتر مورد توجه قرار می‌گیرند.

دکتر صالح پور تصریح کرد: علاوه بر عوارض حاد تنفسی در مواجهه با آلاینده‌هایی همچون اکسیدهای گوگرد و نیتروژن، مواجهه طولانی‌ مدت با مواد ذره‌ای و ازون می‌تواند موجب کاهش ظرفیت تنفسی، ایجاد آسم، آمفیزم و سرطان ریه شود.‌ همچنین مواجهه با فلزات سنگین چون جیوه، نیکل و آرسنیک، کم ‌خونی، افزایش فشارخون و نیز افزایش سطح تری‌گلیسرید خون را به همراه دارد. فلزات سنگین همچنین اثرات منفی بر روی سیستم عصبی داشته و باعث اختلال حافظه، اختلال خواب، ضعف و تاری دید می‌شوند.

وی در خصوص موادی چون دی‌اکسین‌ها که از احتراق ناقص و سوختن مواد حاوی کلرین مثل پلاستیک و پی‌وی‌سی حاصل می‌شوند، گفت: این مواد می‌توانند باعث آسیب به سلول‌های کبدی و افزایش آنزیم‌های کبدی در خون شوند. این مواد در درازمدت می‌توانند سرطان‌های کبدی و گوارشی ایجاد کنند. دی‌اکسین‌ها همچنین از جفت عبور کرده و از طریق مادر به جنین منتقل می‌شوند. این مواد با ایجاد اختلالات آندوکرینی رشد و نمو سیستم عصبی مرکزی جنین را تحت تاثیر قرار می‌دهند.

این متخصص طب کار گفت: بررسی‌های اخیر نشان داده است که سطح پایین آلودگی هوا حتی در کشورهای اروپایی نیز اثرات مخربی بر سلامت کودکان دارد و در سال‌های اخیر کاهش این عوارض جزء اولویت‌های بهداشتی سازمان بهداشت جهانی در منطقه اروپا قرار گرفته است. این آلاینده‌ها در دوره‌های مختلف زندگی کودکان می‌توانند اثرات خود را اعمال کنند. این دوران شامل دوره داخل رحمی، دوره نوزادی و خردسالی است. طی این دوران ریه اطفال مستعد آسیب توسط آلاینده‌های موجود در هوا است و مواجهه با این مواد موجب کاهش حداکثر ظرفیت عملکردی ریه در دوره بلوغ و پس از آن و نیز افزایش استعداد به عفونت‌ها می‌شود. این عوارض به‌خصوص در کودکان مبتلا به آسم و فیبروز سیستیک بیشتر دیده می‌شود.

عضو هیات علمی مرکز تحقیقات بیماری‌های مزمن تنفسی بیمارستان مسیح دانشوری با بیان اینکه امروزه شواهد کافی وجود دارد که آلودگی هوا باعث افزایش خطر مرگ با علل ریوی در دوران پس از نوزادی می‌شود، گفت: اختلالات عملکردی ریوی، کاهش رشد سیستم تنفسی و کاهش عملکرد ریوی با سکونت در مناطق آلوده همراه بوده است. به‌خصوص این ارتباط در خصوص مواد ذره‌ای و آلاینده‌های ناشی از ترافیک قوی‌تر بوده است. کمبود وزن هنگام تولد، تولدهای پیش از موعد و تاخیر رشد داخل رحمی از دیگر عوارضی هستند که ارتباط آنان با آلودگی هوا مشخص شده است.

وی با اشاره به اینکه بنزن یک ماده سرطان‌زای شناخته شده است که در اثر اکسیداسیون ناقص سوخت ماشین‌ها در هوا آزاد می‌شود، گفت: از عوارض دیگر درازمدت آلودگی هوا می‌توان اشاره‌ای بر انواع سرطان‌ داشت که در هوای آلوده شهرهای بزرگ مثل تهران افزایش یافته که سلامت جمعیت را تحت تاثیر قرارداده است.

دکتر صالح پور یادآور شد: طبق مطالعات انجام گرفته در شهر تهران غلظت بنزن در هوا چندین برابر استانداردهای بین‌المللی بوده و ریسک ابتلا به سرطان‌های خونی به‌علت وجود این آلاینده در شهروندان تهرانی افزایش یافته است همچنین ارتباط بین بنزن و لوکمی کودکان و اختلالات ژنتیکی در مطالعات مختلف ثابت شده است. بنزن با اثر بر روی مغز استخوان و سیستم ایمنی بدن در درازمدت باعث کاهش سلول‌های خونی می‌شود. بر اساس بررسی انجام شده، میزان مواجهه با بنزن در دانش‌آموزان برخی از مناطق تهران تا ۴۰ برابر حد مجاز برآورد شده است.

وی گفت: دیگر آلاینده سرطان‌زا در هوای تهران آزبست یا پنبه نسوز است که بر اثر استفاده از لنت ترمز و صفحه کلاژ حاوی آزبست در خودروها در هوا آزاد می‌شود. طبق بررسی انجام شده، میزان آزبست موجود در هوای تهران ۲۰ تا ۵۰ برابر شهرهای اروپایی است. آزبست از عوامل شناخته شده سرطان ریه است که می‌تواند خطر ابتلاء به سرطان ریه را تا ۵ برابر افزایش دهد.

عضو هیات علمی مرکز تحقیقات بیماری‌های مزمن تنفسی بیمارستان مسیح دانشوری خاطرنشان کرد: شهروندان تهرانی که با دود مستقیم و غیرمستقیم سیگار مواجهه هستند، آگاه باشند که مواجهه همزمان با آزبست و دود سیگار می‌تواند خطر ابتلا به سرطان ریه را بیش از ۸۰ برابر افزایش دهد.

وی در پایان تصریح کرد: مواجهه با آلودگی هوا به میزان زیادی خارج از کنترل افراد بوده که نیازمند عملکرد مناسب و موثر مسئولین در سطح ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی است.

در ادامه دکتر مجید ملک محمد فوق تخصص بیماری های ریوی با اشاره به اینکه مواد مختلفی که از اگزوز ماشین‌ها و کارخانه‌های مختلف متصاعد می‌شود، اثرات متفاوتی بر سلامتی انسان دارد، گفت: استنشاق گاز مونواکسید کربن علایمی مانند سر درد و تحریک راه‌های تنفسی ایجاد می‌کند و گاز دی اکسید گوگرد و اکسید نیتروژن باعث تشدید علایم تنفسی در بیماران مزمن تنفسی مانند بیماران برونشیت مزمن و آسم می‌شود.

وی در ادامه در خصوص عوارض گاز ازون که در حالت عادی در لایه‌های بالای جوی وجود دارد، گفت: گاه این گاز از اگزوز اتومبیل‌ها در مجاورت سطح زمین تولید می‌شود که در این حالت باعث تحریک راه‌های هوایی و تشدید علایم تنفسی مانند تشدید علایم آسم وبرونشیت مزمن می‌شود و علایمی مانند سرفه، خلط، خس خس و تنگی نفس را حتی در افراد سالم ایجاد می‌کند.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در خصوص عوارض تنفسی آزبست که از طریق ترمز ماشین‌ها ایجاد می‌شود، گفت: این مواد در درازمدت باعث ایجاد فیبروزهای ریوی (تخریب بافت ریه) و آزبستوز و در نهایت ایجاد سرطان ریه و سرطان پرده جنب می‌شوند.

عضو هیات علمی مرکز تحقیقات بیماری‌های مزمن تنفسی بیمارستان مسیح دانشوری با اشاره به اینکه میزان مراجعین به مرکز بیمارستان مسیح دانشوری که مرزی قلبی ریوی است در هنگام اوج آلودگی هوا به میزان ۳-۴ برابر افزایش داشته است، گفت: آلودگی هوا در زنان باردار دارای اثرات مستقیم و غیرمستقیم است که بطور غیرمستقیم باعث افت میزان اکسی‍زن موجود در خون (هیپوکسی) می‌شود که باعث عدم رسیدن اکسیژن کافی به جنین و مشکلاتی جدی می‌شود و اثر مستقیم موادی مانند مونو اکسید کربن، اکسید نیتروژن و دی اکسید کربن باعث ایجاد مسمومیت مزمن در مادر شده که از همه خطرناک‌تر مونواکسیدکربن است که باعث بروز عوارضی جبران ناپذیر در جنین می‌شود.

انتهای پیام

.

از طریق ایسنا – یک متخصص طب کار: افزایش غلظت بنزن درهوای آلوده خطرابتلا به سرطان خون را افزایش می‌دهد آزبست ناشی از ترمز اتومبیل‌ها، باعث ایجاد سرطان ریه می‌شود.

بیشتر

بیماری های عضلانی اسکلتی، شایع ترین بیماری های شغلی هستند

یک متحصص طب کار با تصریح استانداردهای یک محیط کار سالم بر لزوم ایجاد اصلاحات در محیط های کاری به منظور پیشگیری از بروز بیماری های شغلی از جمله بیماری های عضلانی اسکلتی تاکید کرد.

دکتر سوسن صالح‌پور در گفتگو با خبرنگار ایسنا منطقه دانشگاه علوم پزشکی تهران در خصوص دانش ارگونومی بیان کرد: دانش ارگونومی به معنای ایجاد تناسب بین شرایط محیط کار و توانایی‌های جمعیت کاری است که البته باید همیشه به خاطر داشت که این ایجاد تناسب باید در جهت تطابق شرایط، ابزار و روش کار با ظرفیت‌ های انسان صورت گیرد.

وی در مورد لغت ارگونومی توضیح داد: این کلمه از دو واژه لاتین شامل “ارگون” به معنای کار و “نومی” به معنای قانون طبیعی تشکیل شده است و در واقع ارگونومی به معنای مطالعه توانایی‌های انسان در ارتباط با تقاضاهای کاری است.

این مدرس دانشگاه شهید بهشتی با تاکید بر رعایت اصول ارگونومیک که منجر به تولید بیشتر می شود، گفت: رعایت این اصول موجب پیشگیری از بیماری‌ها و آسیب‌های شغلی و افزایش رضایت در میان شاغلین می شود و در این حیطه، علم ارگونومی بسیار وسیع است اما بیشتر به عوامل شغلی مربوط می شود که ریسک زیادی برای بیماری‌های عضلانی اسکلتی دارد.

عوامل خطرساز و بیماری ‌های سیستم عضلانی اسکلتی

وی درخصوص عوامل خطرساز در محیط های کاری اظهار داشت: عوامل خطرساز معمولاً موجب بیماری‌های سیستم عضلانی اسکلتی می‌شوند که شامل مشاغل یا فعالیت‌های نیازمند انجام حرکات تکراری، اعمال نیرو، حمل بار دستی، کشیدن و هل دادن اجسام و کار در وضعیت بدنی نامناسب است

این  متخصص طب کار و بیماری‌های شغلی درخصوص تلاش ارگونومیست ‌ها در سال‌های اخیر بیان داشت:  تلاش متخصصان طب کار و بیماری‌های شغلی در جهت کاهش هرچه بیشتر حرکات استاتیک، تکراری و در عین حال ایجاد تنوع در وضعیت بدنی شاغل در حین کار است که به توصیه ارگونومیست‌ها، اعمال نیروی عضلانی باید تا جای ممکن برعهده گروه‌های بزرگتر عضلات گذاشته شده و از عضلات ظریف‌تر کمتر استفاده شود.

وی تصریح کرد: به جای استفاده از سه انگشت اول برای برداشتن اجسام کوچک، باید جسم کوچک با استفاده از کل عضلات خم‌کننده دست جا به جا شود و در خصوص مفاصل نیز وضعیت کاری ایده‌آل، زاویه خنثی یا وضعیتی در نیمه دامنه حرکتی آن مفصل است.

وی درخصوص یکی از بیماری‌های شایع در محیط ‌های کاری بیان کرد: یکی از بیماری‌های شایع در محیط ‌های کار عبارت است از مشکلات ستون فقرات و بخصوص ناحیه کمری که جهت اطمینان از صحیح بودن وضعیت ستون فقرات در حین کار، همیشه باید ستون فقرات در حالت خنثی یا طبیعی نگه داشته شود، در غیر این صورت رباط‌ ها و عضلات بیش از حد کشیده شده و در نهایت درد و آسیب عضلانی اسکلتی ایجاد می‌شود.

 این مدرس دانشگاه شهید بهشتی در جهت پیشگیری از این آسیب شغلی اظهار داشت: باید در حین انجام کار انحناهای ستون فقرات حفظ شود و برای بلند کردن اجسام از روی زمین توصیه می‌شود که به جای دولا شدن و برداشتن جسم، فرد با حفظ وضعیت طبیعی ستون فقرات و با خم کردن زانوها در وضعیت نیمه نشسته و بدون خم کردن کمر، جسم را از زمین بلند کند.

مشکلات گردنی، اندام فوقانی و کمردرد درمیان شاغلین بسیار رایج است

وی  با اشاره به درصد بالای مشکلات گردنی، اندام فوقانی و کمردرد در میان شاغلین مشاغل دفتری به علت کار با رایانه گفت: پیشگیری از این دسته بیماری ‌ها با رعایت اصول ساده ارگونومیک کاملاً امکان پذیر است و در مورد مشاغل نشسته و دفتری باید به این نکته توجه کرد که اصولاً انجام کار مداوم در یک وضعیت چه به صورت ایستاده و چه به صورت نشسته برای بدن مضر است.

این متخصص طب کار و بیماری‌های شغلی در ادامه افزود: مشکلات گردنی، اندام فوقانی و کمردرد در دراز مدت در گروه خاصی از عضلات، منجر به خستگی و در نهایت آسیب به آن مجموعه عضلات خواهد شد و بنابراین باید در مشاغل نشسته به ازای هر نیم ساعت کار، یک وقفه و استراحت عضلات درگیر صورت گیرد.

این مدرس دانشگاه شهید بهشتی درخصوص تنظیم میز کار و دستگاه چاپگر بیان داشت: برای این منظور می‌توان دستگاه چاپگر را در فاصله چند متری میز کار قرار داد که هر چند وقت یکبار به بهانه برداشتن نامه‌ها و اوراق چاپ شده، چند قدم در همان نزدیکی میز کار راه رفت و ایجاد چنین وقفه ‌ی کوتاه مدتی قطعاً آسیبی هم در فرایند کاری ایجاد نخواهد کرد.

وی افزود: استفاده از میز، صندلی و ابزار کار باید مناسب با ابعاد بدنی فرد باشد؛ در انتخاب میز و صندلی کار باید تا جای ممکن از انواع قابل تنظیم از نظر ارتفاع و ابعاد دیگر بهره جست و اولین قدم در تنظیم میز و صندلی، میزان کردن ارتفاع میز است.

ارتفاع میز کار باید به دقت تنظیم شود

دکتر صالح‌پور پیرامون تنظیم ارتفاع میز خاطرنشان کرد: ارتفاع میز باید طوری تنظیم شود که فرد در حالت نشسته، زاویه زانو و لگن نود درجه داشته باشد و باید ارتفاع صندلی را طوری تنظیم ‌کنیم که سطح بالای میز در سطح آرنج فرد قرار گیرد و اگر صندلی خیلی پایین باشد، شانه‌ها بالا قرار گرفته و فشار به گردن و عضلات شانه‌ وارد می‌شود و درصورتی که صندلی خیلی بلند باشد موجب خم شدن گردن روی سطح کار و آسیب در این ناحیه می‌شود.

این متخصص طب کار و بیماری‌های شغلی درخصوص تنظیم زاویه رایانه گفت: صفحه نمایشگر باید کاملاً روبرو بدون هیچگونه زاویه‌ای نسبت به سر قرار گیرد و سطح بالای نمایشگر باید هم سطح ارتفاع چشم تنظیم گردد که اگر از این سطح بالاتر و یا پایین‌تر قرار گیرد، می‌تواند منجر به مشکلات ناحیه گردن گردد و نگاه کردن و کار مداوم با صفحه نمایشگر باعث خشکی چشم و خستگی عضلات چشمی می‌شود.

وی در ادامه تصریح کرد: باید با نگاه کردن به نقطه‌ای دورتر و یا انجام کاری دیگر مثل انجام کارهای تلفنی، به چشم‌ها استراحت داد. تنظیم صحیح ارتفاع میز موجب پیشگیری از آسیب‌های اندام فوقانی ناشی از کار با کیبرد و ماوس خواهد شد و ارتفاع پایین و یا بیش از حد بالای میز موجب شکسته شدن زاویه مچ دست و آسیب‌های بعدی مثل آسیب به عصب مدیان در حین انجام کار خواهد شد.

استفاده از هندزفری برای انجام کارهای همزمان ضروری است

دکتر صالح‌پور پیرامون استفاده از دستگاه تلفن توصیه کرد: تلفن محیط کار باید نزدیک و در فاصله طول ساعد و دست از فرد قرار گیرد تا برای هر بار پاسخگویی ناچار به کشیدن بدن و دست و فشار به عضلات برای رسیدن به گوشی نباشد.

این مدرس دانشگاه شهید بهشتی با اشاره به صحبت با تلفن و وارد کردن همزمان اطلاعاتی در رایانه بیان کرد: برای انجام این دو کار به صورت همزمان بهتر است از انواع هندزفری برای پاسخگویی به مکالمات استفاده شود زیرا قرار دادن گوشی بین شانه و گوش منجر به آسیب جدی ناحیه گردن می شود.

چیدمان محیط کار باید به دقت تنظیم شود

 دکتر صالح‌پور پیرامون ایجاد تغییرات کوچک در چید مان محیط کار گفت: ارتفاع میز و صندلی، ایستگاه‌ های کاری و یا نوع وظیفه کاری می تواند موجب بهبود چشمگیر در میزان سلامت و رضایتمندی شاغلین و نیز افزایش تولید و بهره‌ وری شود.

این متخصص طب کار و بیماری ‌های شغلی در پایان خاطرنشان کرد:  نور، سرو صدا، میزان تهویه و حرارت محیط کار باید طبق استاندارد های ارگونومیک تنظیم شود تا فرد بتواند با راحتی و رضایتمندی به فعالیت خود بپردازد و کمترین آسیب‌های ناشی از کار را متحمل شود که البته باید به بررسی و بهبود جنبه‌های روانی محیط کار که اهمیت فوق‌ العاده‌ای دارد نیز توجه کرد.

ایسنا منطقه علوم پزشکی تهران
انتهای پیام

.

از طریق یک متخصص طب کار: بیماری های عضلانی اسکلتی، شایع ترین بیماری های شغلی هستند.

بیشتر